Ruiken
Ken je de geur van een flinke regenbui na een zonnige dag? Regendruppels die vallen op de aarde drukken de geur van eeuwenoude planten en bacteriën resten omhoog. Daarbij komt een herkenbare geur vrij: geosmine. Dat woord komt uit het Grieks en betekent ‘geur van de aarde’. Onze neus is daar heel gevoelig voor, zelfs als er maar een heel klein beetje van de geur in de lucht zit, ruiken we het al. Waarschijnlijk omdat de geur ons doet denken aan vruchtbare grond, waar veel voedsel te vinden valt. Pak wat aarde bij de wortels van een boom of stevige plant. Dit kan bij de plek uit de eerste oefening zijn, maar mag ook ergens anders. Ga zitten waar je je fijn voelt en ruik twee minuten lang aan de aarde. Probeer niet denken, maar gewoon alleen te ruiken. Beschrijf de geur en wat het met je doet. Mocht je zin hebben, dan zou je ook nog wat aarde kunnen pakken bij andere plek |
We hebben er een neus voor
Tuinen waar we ons prettig voelen, ruiken over het algemeen ook lekker. Volgens boswachter en schrijver Peter Wohlleben is dat geen toeval. Hij denkt dat onze reukzin ons onbewust laat weten dat de natuur op die plek gezond is en je er dus goed kan leven.
We zijn vaak onder de indruk van honden en andere dieren die goed kunnen ruiken, maar eigenlijk kunnen we dat zelf ook! We zijn het alleen een beetje vergeten en verleerd. Als we er op oefenen kunnen we ons zelfs met speurhonden meten, wat overigens wel weer tot rare situaties kan leiden bij controles op het vliegveld :).
Mensen kunnen geurprikkels razendsnel verwerken, omdat de signalen direct naar het meest instinctieve deel van de hersenen gaan. Je hoeft er dus niet bij na te denken. Onze neus is daardoor beter in staat om specifieke herinneringen en emoties op te roepen dan andere zintuigen, zoals ogen en oren. Reuk speelt een belangrijke rol als we ons verbinden en wordt dan ook vaak genoemd als ingang om je meer verbonden te kunnen voelen met natuur.
Niet alle geuren in de natuur zijn even lekker. Volgens kenners is de hop, een mooie vogel met een flinke kuif, de grootste stinkerd van Nederland. De vogel smeert zich in met een smerig goedje om zich te beschermen tegen rovers tijdens het broeden. De geur is wel eens omschreven als een combinatie van poep en dood. De hop wordt de laatste decennia nauwelijks meer gespot in Nederland. Waarschijnlijk door verandering in landschap. Of lopen vogelspotters onbewust met een grote boog om deze stinkerd heen?
Geraadpleegde referentie bij de opdracht
Lumber, R., Richardson, M., & Sheffield, D. (2018). The seven pathways to nature connectedness: A focus group exploration. (hierin wordt geur specifiek benoemd)